II. Değişik Çöl Manzaraları Türleri
III. Çöllerin Önemi
IV. Çöl Bitkileri ve Hayvanları
V. Çöl İklimi ve Hava Durumu
VI. Çölleri Ziyaret Etmek
VII. Çöllerin Korunması
VIII. Dünya Çapında Meşhur Çöller
IX.
Sık Sorulan Sorular
| Çöl Manzarası | Çöl Güzeli |
|---|---|
| Geniş kumul alanları | Trajik gün batımları |
| Engebeli kanyonlar ve mesalar | Yıldızlı geceler |
| Antik kaya oluşumları | Gerçeküstü manzaralar |
| Vahalar ve palmiyeler | Ebedi yalnızlık |
Çöl Manzarası
* Geniş kumul alanları
* Engebeli kanyonlar ve mesalar
* Antik kaya oluşumları
* Vahalar ve palmiyeler
Çöl Güzeli
* Trajik gün batımları
* Yıldızlı geceler
* Gerçeküstü manzaralar
* Ebedi yalnızlık
II. Değişik Çöl Manzaraları Türleri
Çöller üç ana türe ayrılır: sıcak çöller, soğuk çöller ve kıyı çölleri. Sıcak çöller tropiklerde bulunur ve yüksek sıcaklıklar ve düşük yağışlarla karakterize edilir. Soğuk çöller yüksek enlemlerde bulunur ve düşük sıcaklıklar ve düşük yağışlarla karakterize edilir. Kıyı çölleri okyanusların yakınında bulunur ve ılıman sıcaklıklar ve yüksek rüzgarlarla karakterize edilir.
Her çöl türünün kendine has bir takım özelliği vardır. Sıcak çöller çoğu zaman kum tepecikleri, tuz düzlükleri ve vahalarla karakterize edilir. Soğuk çöller çoğu zaman kayalık arazi, dağlar ve buzullarla karakterize edilir. Kıyı çölleri çoğu zaman kum tepecikleri, tuz düzlükleri ve kıyı nebat örtüsüyle karakterize edilir.
Çöller, sıkıntılı koşullara ahenk elde etmiş muhtelif nebat ve hayvanlara ev sahipliği yapar. Çöllerdeki bitkiler çoğu zaman küçüktür ve yüzeyin altındaki suya ulaşmalarını elde eden derin köklere haizdir. Çöllerdeki hayvanlar çoğu zaman gececidir yahut suyu korumalarını elde eden adaptasyonlara haizdir.
Çöller küresel ekosistemde mühim bir rol oynar. Muhtelif nebat ve hayvanlara ev sahipliği yaparlar ve Dünya'nın iklimini düzenlemeye destek olurlar. Çöller ek olarak su, mineraller ve petrol şeklinde kaynaklar sağlar.
III. Çöllerin Önemi
Çöller çoğu zaman çorak çorak araziler olarak düşünülür, sadece aslen küresel ekosistemin mühim bir parçasıdırlar. Çöller muhtelif nebat ve hayvanlara ev sahipliği yapar ve Dünya'nın iklimini düzenlemede rol oynarlar.
Çöller, sıkıntılı koşullara ahenk elde etmiş muhtelif nebat ve hayvanlara ev sahipliği yapar. Bu bitkiler ve hayvanlar, kalınca deri, uzun kökler ve su depolama kabiliyeti şeklinde çölde hayatta kalmalarını elde eden benzersiz adaptasyonlar geliştirmiştir.
Çöller ek olarak Dünya'nın iklimini düzenlemede de rol oynar. Çöller ısıyı emer ve depolar, bu da Dünya'nın sıcaklığını dengelemeye destek sağlar. Çöller ek olarak dünyanın öteki bölgelerine yağmur getirebilen yağmur bulutları meydana getirmeye destek sağlar.
Netice olarak çöller küresel ekosistemin mühim bir parçasıdır. Muhtelif nebat ve hayvanlara ev sahipliği yaparlar ve Dünya'nın iklimini düzenlemede rol oynarlar.
IV. Çöl Bitkileri ve Hayvanları
Çöller, birçoğu çölün sıkıntılı koşullarına ahenk elde etmiş oldukça muhtelif nebat ve hayvanlara ev sahipliği yapar. Bu uyumlar şunları ihtiva eder:
Su tasarrufu: Çöl bitkileri ve hayvanları suyu korumak için yollar geliştirmiştir. Kaktüsler şeklinde birtakım bitkilerin suyu depolayan kalınca, etli gövdeleri vardır. Çöl kemirgenleri şeklinde ötekiler ise oldukça azca idrar üretecek halde evrimleşmiştir.
Sıcaklık toleransı: Çöl bitkileri ve hayvanları çölün yüksek sıcaklıklarına ahenk elde etmiştir. Kreozot çalıları şeklinde birtakım bitkiler ısıyı yansıtmaya destek olan mumsu bir kaplamaya haizdir. Çöl kertenkeleleri şeklinde ötekiler ise soluk nefese kalmış olarak yahut yeraltında yuva yaparak vücut sıcaklıklarını düzenleyebilmek için evrimleşmiştir.
Kuraklığa dayanıklılık: Çöl bitkileri ve hayvanları çölde gerçekleştirilen uzun kuraklık dönemlerine ahenk elde etmiştir. Mesquite ağaçları şeklinde birtakım bitkilerin, yüzeyin oldukça altındaki suya ulaşabilen derin kökleri vardır. Çöl karıncaları şeklinde ötekiler ise uzun süreler süresince yemek depolamak suretiyle evrimleşmiştir.
Çöl bitkileri ve hayvanlarının çeşitliliği, hayatın dayanıklılığının bir kanıtıdır. Bu organizmalar çölün sıkıntılı koşullarına ahenk elde etmiş ve bu eşi olmayan ortamda gelişimin yollarını bulmuşlardır.
V. Çöl İklimi ve Hava Durumu
Çöller aşırı sıcaklıklar, azca yağış ve sert rüzgarlarla karakterize edilir. Çöldeki yaklaşık senelik ısı 10°F ile 120°F içinde değişebilir ve günlük ısı 50°F kadar değişebilir. Çöllerdeki yağış çoğu zaman yılda 10 inçten azdır ve bir çok yağmur gibi düşer. Çöllerdeki rüzgarlar kuvvetli ve sert olabilir ve uzun mesafeler süresince toz ve kum taşıyabilirler.
Çöllerin aşırı iklimi ve hava koşulları, orada yaşayan bitkiler ve hayvanlar üstünde derin bir etkiye haizdir. Çöl bitkileri, su kaybını azaltmaya destek olan kalınca, mumsu yapraklar ve yüzeyin derinliklerindeki suya ulaşabilen derin kökler geliştirerek sert koşullara ahenk elde etmiştir. Çöl hayvanları da gececi olarak, sıcaktan kaçmak için gündüzleri yeraltına girerek ve vücutlarında su depolayarak sert koşullara ahenk elde etmiştir.
VI. Çölleri Ziyaret Etmek
Çöller ziyaretçiler için sıkıntılı fakat ödüllendirici bir yer olabilir. Çöle bir seyahat planlamak için birtakım ipuçları:
* Ziyaret etmek için senenin doğru zamanını seçin. Bir çok çölü ziyaret etmek için en iyi vakit, sıcaklıkların daha serin ve daha kolay olduğu kış aylarıdır.
* Hafifçe çantalar hazırlayın ve su için bol miktarda yer bırakın. Çöller oldukça sıcak ve kuru olabilir, bu nedenle susuz kalmamak önemlidir.
* Cildinizi örten bolca, hafifçe kıyafetler giyinin. Güneş ışınları çölde oldukça yoğun olabilir, bu yüzden kendinizi güneş yanığından korumak önemlidir.
* Şapka, güneş gözlüğü ve güneş kremi getirin. Güneş ışınları çölde oldukça yoğun olabilir, bu yüzden kendinizi güneş yanığından korumak önemlidir.
* Günün sıcağında gölgede mola verin. Çöl gündüzleri oldukça sıcak olabilir, bu yüzden sıcak çarpmasından kaçınmak için gölgede mola vermek önemlidir.
* Susuz kalma ve sıcak çarpması tehlikelerinin bilincinde olun. Çöl oldukça sıcak ve kuru olabilir, bu yüzden susuz kalma ve sıcak çarpması tehlikelerinin bilincinde olmak önemlidir.
* Bolca su için ve susuzluğunuzu gidermek için tuzlu atıştırmalıklar yiyin. Çöl oldukça sıcak ve kuru olabilir, bu yüzden bolca su içmek ve susuzluğunuzu gidermek için tuzlu atıştırmalıklar yiyecek önemlidir.
* Meçhul su kaynaklarından içmeyin. Çöl, zararı dokunan bakterilere ev sahipliği yapabilir, bu yüzden yalnızca emin su kaynaklarından içmek önemlidir.
* Yaban yaşamının tehlikelerinin bilincinde olun. Çöl, bazıları tehlikeli olabilen muhtelif yaban yaşamına ev sahipliği yapar. Yaban yaşamının tehlikelerinin bilincinde olun ve bunlardan kaçınmak için önlemler alın.
* Çevreye hürmet gösterin. Çöl kırılgan bir ekosistemdir, bu nedenle çevreye hürmet imlemek ve hiç bir iz bırakmamak önemlidir.
VII. Çöllerin Korunması
Çöller, dünya ekosisteminin mühim bir parçasıdır ve küresel iklimi düzenlemede yaşamsal bir rol oynarlar. Sadece çöller hem de iklim değişikliği, ormansızlaşma ve aşırı otlatma şeklinde insan faaliyetleri tarafınca tehdit edilen hassas ekosistemlerdir.
Çölleri korumaya destek olmak için yapılabilecek birçok şey vardır, bunlardan bazıları şunlardır:
- İklim değişikliğini yavaşlatmaya destek olmak için sera gazı emisyonlarımızı azaltıyoruz
- Çöl ekosistemlerinin korunması ve restore edilmesi
- Sürdürülebilir ziraat ve arazi kullanım uygulamalarını teşvik etmek
- İnsanlara çöllerin önemini bahsetmek
Beraber emek vererek çöllerin gelecek nesiller için korunmasına destek olabiliriz.
Dünya Çapında Meşhur Çöller
Çöller Antarktika hariç her kıtada bulunabilir. En meşhur çöllerden bazıları şunlardır:
- Afrika'daki Sahra Çölü
- Asya'daki Arap Çölü
- Asya'daki Gobi Çölü
- Cenup ABD'daki Atacama Çölü
- Şimal ABD'daki Büyük Havza Çölü
Bu çöllerin her biri kendine has özelliklere ve karakteristiklere haizdir. Sahra Çölü, 9 milyon kilometrekarelik bir alanı kaplayan dünyanın en büyük sıcak çölüdür. Arap Çölü, dünyanın ikinci büyük sıcak çölüdür ve hem de dünyanın en büyük kumul tepesi olan Rub' al Khali'ye ev sahipliği yapar. Gobi Çölü, dünyanın en büyük soğuk çölüdür ve Orta Asya'da bulunur. Atacama Çölü, dünyanın en kurak çölüdür ve birtakım bölgelerde 500 yıldan uzun süreden beri yağış almamıştır. Büyük Havza Çölü, ABD Birleşik Devletleri'nin batısında yer alır ve muhtelif benzersiz nebat ve hayvanlara ev sahipliği yapar.
Bunlar hayattaki birçok meşhur çölden bir tek birkaçı. Her çöl benzersiz ve büyüleyici bir ekosistemdir ve muhtelif bitkilere, hayvanlara ve insanlara ev sahipliği yapar.
Çöl manzaraları naturel dünyanın eşi olmayan ve güzel bir parçasıdır. Muhtelif nebat ve hayvanlara ev sahipliği yaparlar ve küresel ekosistemde mühim bir rol oynarlar. Çöller sert ve acımasız olabilseler de hem de hayranlık uyandırıcı ve güzeldirler. Bir çölü ziyaret ettiğinizde, bu olağanüstü ortamın eşi olmayan güzelliğini takdir etmek için vakit ayırın.
S: Çöl manzaraları niçin sert fakat bir çok da fazla güzel olarak değerlendirilir?
A: Çöl manzaralarının hem sıkıntılı bununla beraber güzel olarak tanımlanmasının birçok sebebi vardır.
- Çöller çoğu zaman yüksek sıcaklıklar, düşük yağış ve dirayetli rüzgarlar şeklinde aşırı koşullarıyla karakterize edilir. Bu koşullar, içerisinde hayatta kalmayı zorlaştırabilir, sadece hem de Dünya'daki hiç bir şeye benzemeyen eşi olmayan bir güzellik de yaratırlar.
- Çöller, sıkıntılı koşullara ahenk elde etmiş oldukça muhtelif nebat ve hayvanlara ev sahipliği yapar. Bu organizmalar, hayatın dayanıklılığının bir kanıtıdır ve çöl manzarasının güzelliğine katkıda bulunurlar.
- Çöller hem de varlıklı bir kültürel tarihe de ev sahipliği yapar. Birçok kültür çöl tarafınca şekillendirilmiştir ve hikayeleri ve gelenekleri manzaranın güzelliğini ve şiddetini yansıtır.
S: Çöl manzaralarının benzersiz özellikleri nedir?
A: Çöl manzaraları, aşağıdakiler de dahil olmak suretiyle bir takım benzersiz hususiyet ile karakterize edilir:
- Mesalar, tepecikler ve kanyonlar şeklinde aşınmış kaya oluşumları.
- Hem sıcak bununla beraber soğuk çöllerde bulunabilen kumullar.
- Çölün ortasında bulunan minik nebat örtüsü ve su alanları olan vahalar.
- Çöl kaldırımı, birtakım çöllerde zemini kaplayan kaya ve çakıllardan oluşan bir tabakadır.
S: Çölde yaşamı sürdürmenin zorlukları nedir?
A: Çölde yaşamak, aşağıdaki şeklinde sıkıntılı koşullar sebebiyle sıkıntılı olabilir:
- Yüksek sıcaklıklar
- Düşük yağış
- Kuvvetli rüzgarlar
- Su eksikliği
Sadece çölde yaşamı sürdürmenin birçok pozitif yanları da vardır, sözgelişi:
- Düşük nüfus yoğunluğu
- Daha azca kirlilik
- Daha çok aleni alan
- Daha çok güneş ışığı
0 Yorum